تعاریف، شماره دهم، تهذیب نفس

بسم الله الرحمن الرحیم

 

تعاریف، شماره دهم

 

تهذیب نفس

مفهوم واژه تهذیب نفس: برای واژه تهذیب، چهار معنای پاک و خالص، اصلاح، سرعت و شتاب، جاری و ساری ذکر شده است و برای واژه نفس، پنج معنای خون، جسم، روح، برادر، عقل ذکر شده است.

تهذیب نفس از دیدگاه قرآن: تمام کمالات فردی و اجتماعی انسان و جامعه موقوف به تهذیب نفس است

اهمیّت تهذیب نفس از دیدگاه روایات معصومین(ع): به جهاد اکبر، معیار انسانیّت، معیار کرامت انسان، معیار آزادی، معیار درجات عالی انسان تعبیر شده است.

اهمیت تهذیب نفس از دیدگاه علماء اخلاق: تهذیب نفس را واجب عینی، هدف انبیاء و معیار سعادت حقیقی انسان و جامعه در دنیا و آخرت شمرده‌اند.

مهم‌ترین روش‌های تهذیب نفس: روش مرابطه و اقسام آن (مشارطه، مراقبه، محاسبه، معاتبه)، روش توبه، روش تلقین، روش ذکر، روش یاد مرگ

مراحل تهذیب نفس: مرحله تخلیه نفس از رذائل و اقسام تخلیه (دفعی و تدریجی)، مرحله تخلیه و راه‌های مناسب تخلیه از قبیل مداومت بر اعمال پسندیده و معاشرت با صاحبان فضل.

 

 

برگرفته از پایان نامه «تهذیب نفس در قرآن و روایات» پژوهشی از آقای عبدالله ترابی، جامعة المصطفی العالمیه